اهمیت تعیین تکلیف معادن حبس شده/پتانسیل ارزی ذخایر معدنی در روزهای بی‌پولی دولت
از سراسر وب
به گزارش خبرنگار اقتصادی «رکن آنلاین»، طبق آمار و اطلاعات رسمی، تقریباً نصف معادن کشور غیرفعالند و استخراجی از آنها صورت نمی‌گیرد.
این در حالی است که بیکاری یکی از معضلات اصلی اقتصاد کشور است و میزان آن در شهرهای کوچک و روستاها بیشتر از شهرهای بزرگ است.
در عین حال، اکثر ذخایر معدنی در اطراف شهرهای کوچک و روستاها واقع شده اند که فعال شدن آنها می‌تواند نقش مهمی در اشتغالزایی و رفع محرومیت در این مناطق داشته باشد.
در عین حال، احیای معادن غیرفعال نقش مهمی در ایجاد جهش تولید و درآمدزایی ریالی و ارزی کشور خواهد داشت و با توجه به این بخش می‌توان هدف جایگزینی درآمد معادن به جای درآمدهای نفتی را محقق کرد.
در حال حاضر از ۱۰ هزار و ۷۰۰ معدن موجود در کشور، ۵ هزار و ۶۵۰ معدن فعال و بقیه غیر فعال‌اند. به همین دلیل وزارت صنعت برای احیای هزار معدن غیرفعال طی سال جاری برنامه ریزی کرده و قرار است اجرای برنامه فعال سازی معادن کوچک و متوسط تداوم داشته باشد.
طبق آمار وزارت صنعت، سال گذشته ۱۴۶ معدن غیرفعال در کشور احیا شده و امسال نیز قرار است هزار و 300 معدن دیگر فعال شود. بر این اساس یکی از اولویت‌ها در بخش استخراج و بهره برداری از معادن، فعال کردن معادن کوچک است که سال گذشته به تصویب رسید و در این زمینه در سال گذشته ۱۴۶ معدن از بیش از ۴ هزار معدن غیرفعال کشور احیا شد.
در عین حال، طبق تفاهم نامه‌های فعال سازی و توسعه معادن کوچک مقیاس که بهمن ماه 96 به امضا رسید، مقرر شده بود، در یک دوره پنج ساله تعداد ۵۰۰ معدن غیرفعال، فعال شوند تا باعث اشتغال ۲۵ هزار نفر شود. اما حالا با هدف‌گذاری وزارت صنعت این رقم باید افزایش یابد و تعداد بیشتری از معادن غیرفعال کشور، احیا شوند.
* تاکید رئیس جمهور بر فعال سازی معادن حبس شده
در این باره اخیراً رئیس جمهور بر تسریع فعال سازی معادن غیرفعال و در حبس مانده کشور تاکید داشته و از وزیر جدید صنعت خواسته که توجه ویژه ای به این موضوع داشته باشد تا موانع فعال شدن این ذخایر معدنی برطرف شود و در عین حال، معادنی که در قبضه برخی افراد یا ارگانها مانده، آزادسازی شوند.
داریوش اسماعیلی، معاون امور معادن و صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت در این باره با اشاره به دستور رئیس جمهور مبنی بر تعیین تکلیف معادن حبس شده، می‌گوید: مفهوم این امر آن است که وقتی معدنی وجود دارد که قابلیت استخراج و نیز پروانه بهره برداری دارد، اما تعطیل و راکد مانده باید به چرخه تولید بازگردد.
اسماعیلی با بیان اینکه حدود ۱۱ هزار پروانه بهره برداری معدن صادر شده که حدود ۴۵۰۰ مورد آن غیر فعال است، درباره دلایل تعطیل ماندن این تعداد معدن معتقد است: برخی از این معادن با مسائل مربوط به منابع طبیعی درگیرند و مثلا استخراج بخش اولیه معدن به پایان رسیده و برای ادامه کار به اصطلاح به سینه کار جدید نیاز است که اخذ مجوز آن، تائیدیه منابع طبیعی را لازم دارد.
برخی از معادن تعطیل نیز با مشکلات زیست محیطی مواجه شده اند، به این شکل که منطقه‌ای که معدن در آن قرار دارد، منطقه حفاظت شده اعلام شده و معدن برای ادامه فعالیت خود به مجوز جدید نیاز دارد.
وی می‌گوید: بخش دیگری از معادن به صنایع فرآوری نیاز دارند، اما معدن توان ایجاد این بخش را ندارد و رو به تعطیلی گذاشته است. همچنین برخی از معادن نیز به این دلیل تعطیل شده اند که ماده معدنی آنها خریدار ندارد و یا قیمت فعلی مقرون به صرفه نیست. گاهی نیز دارنده پروانه بهره برداری توان مالی برای ادامه کار را ندارد.
* سهم ۵۱ درصدی مصالح ساختمانی در معادن غیرفعال
بر اساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، از بین معادن غیرفعال در همه گروه های مواد معدنی ۹ درصد مربوط به معادن فلزی و ۲۱ درصد مربوط به معادن سنگ تزیینی است، در عین حال ۵۱ درصد به معادن مصالح ساختمانی و ۱۵ درصد نیز به سایر &