بیثباتی در قرقیزستان؛ تکاپوی مدنی یا دستهای غربی
از سراسر وب
«گریگوری تروفیمچوک»، کارشناس مسائل بینالمللی روس در تحلیلی که در اختیار خبرنگار «رکن آنلاین» در بیشکک قرار داد به عواملی که موجب بیثباتی در قرقیزستان میشود، اشاره کرد.
جمهوری قرقیزستان در فضای پس از اتحاد جماهیر شوروی تاحدودی با فضای بیثباتی سیاسی شناخته شده است. دلیل این امر نیز فعالیتهای قوی مدنی است که به ویژه در چارچوب مبارزات انتخاباتی در بالاترین سطح نمایان میشود.
بنابراین، هر بار افراد سعی میکند تا “مین”های مختلفی را لابلای روند این مبارزات قرار دهد، همانطور که اکنون پس از انتخابات پارلمانی جمهوری قرقیزستان اتفاق افتاده است.
جالب این است که در میان کسانی که میخواهند بیثباتی را در این کشور وارد کنند، اغلب لیبرالهای رادیکال و همچنین اپراتورهای غربی هستند که مستقیماً با آنها در ارتباط هستند.
البته کاملاً مشخص نیست که این تیم ناآرام دقیقاً چه چیزی میخواهند؟ گذشته از این، انتخابات در جمهوری قرقیزستان به طور منظم برگزار میشود و رئیس جمهور این کشور نیز در چارچوب همین در انتخابات برگزیده شده است.
احزاب سیاسی قرقیزستان از تنوع و تعدادی زیادی برخوردار است که هرگز در تاریخ دموکراسی ایالات متحده و انگلیس چنین نبوده است. همین نکته را میتوان عاملی برای ایجاد بیثباتی در قرقیزستان عنوان کرد. این موضوع نه تنها در سخنان و شعارهایشان بلکه در اقدامات احزاب نمایان است.
در همین راستا و در آستانه انتخابات پارلمانی که در ۴ اکتبر برگزار شد، «چارلز گرت» سفیر انگلیس در قرقیزستان تلاش کرد همه نیروهای معترض را متحد کند تا از پتانسیل به دست آمده علیه دولت فعلی استفاده کند.
هنگامی که بخش عمدهای از مردم محلی به خاطر ویروس کرونا، به اقدامات بهداشتی مشغول بودند، این دیپلمات انگلیسی بیکار ننشست و درگیر انتخاب معترضان نسبت به حکومت بود.
از آوریل تا آگوست سال جاری، گرت مذاکرات و رایزنیهای مخفیانه با « آموربیک تکیبایف» رهبر حزب «آتا مکن»، «تورداقوا اف» رئیس صندوق پیشرفت و همچنین طرفداران «آتامبایف» و «اتون بایوا» رؤسای جمهور سابق قرقیزستان انجام داد.
نکته اصلی در این گفت و گوها این بود که این دیپلمات انگلیس از آنان درخواست کرد نامزدهای مجلس از دولت فعلی را بیاعتبار جلوه دهند.
به نظر میرسد پیام آوران دموکراسی جهانی باید علناً از تنوع شگفت انگیز دموکراسی قرقیزستان استقبال کنند اما در عمل، تلاشهای آنان در پشت صحنه مانند تأثیرگذاری منفی بر روند انتخابات آزاد و مستقل مشاهده میشود.
مثل همیشه، به سخنان اپراتورهای غربی پاداشهای مالی هم داده میشود. به ابتکار همان سفیر انگلیسی، چارلز گرت، ۳ میلیون دلار آمریکا به نمایندگی از «صندوق پیشگیری از درگیری، ثبات و امنیت»
اما مقامات قرقیزستان که طی دهههای گذشته تجربه گستردهای در نظارت بر تأثیر مخرب فعالیتهای سازمانهای غیردولتی داشتند، محدودیت قانونی در فعالیت این ساختارهای خارجی انجام دادند.
بنابراین، بودجههای آنها به طور مخفیانه، غیر علنی و تحت عنوان کمکهای بشردوستانه توزیع میشود.
در همان زمان، با درخواست همان دیپلمات انگلیسی، کار جمع آوری مطالب ضد دولت فعلی سازمان یافت چرا که هر قدرتی در قرقیزستان باشد این گونه نیست که همیشه با دموکراتهای رادیکال سازگار باشد.
بخش قابل توجهی از کارها در این زمینه توسط «آیدا سویوندووا» رئیس بنیاد «فعالیت مشترک» انجام میشود. برای این هدف این بنیاد، به اصطلاح، در یک مسابقه مقدماتی برای نظارت بر روند انتخاب نمایندگان پارلمانی برنده شد.
سازماندهی این مسابقه توسط همان چارلز گرت و «دونالد لو» سفیر ایالات متحده در جمهوری قرقیزستان انجام شد و مبلغ کل کمک هزینه برای نظارت حدود 1.2 می