پیشنهاد احداث پروژه «مهر خلیج فارس» به صورت پالایشگاه/ ۵ سیاست اقتصادی مطلوب برای ایران در خاورمیانه

به گزارش خبرنگار اقتصادی «رکن آنلاین»، تیر‌ماه 98 در اوج تحریم‌های نفتی ایران، مجلس شورای اسلامی طرحی را با نام «حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی» تدوین و تصویب کرد. ایده اصلی این طرح اعطای تنفس خوراک به پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌ها است. در روش تنفس خوراک، ابتدا یک پتروپالایشگاه به کمک سازمان بورس و با استفاده از سرمایه‌های مردمی تامین مالی می‌شود و طی مدت 4 سال ساخته می شود. سپس به محض بهره‌برداری به اندازه میزان سرمایه‌گذاری انجام شده برای احداث پتروپالایشگاه از یک تا دو سال تنفس خوراک دریافت می‌کند.

طبق این طرح، پتروپالایشگاه یک تا دو سال خوراک نفت خام را از صندوق توسعه ملی دریافت می‌کند، ولی هزینه خوراک را علی‌الحساب پرداخت نمی‌کند و جزء بدهی پتروپالایشگاه به حساب می‌آید. در واقع با اعطای تنفس خوراک به پالایشگاه‌ها در اولین سال پس از بهره‌برداری، اصل و سود سرمایه‌گذاری اولیه به صاحبان سهام پالایشگاه بازمی‌گردد و از طرفی آنها همچنان سهامدار پالایشگاه باقی خواهند ماند. بنابراین اعطای تنفس خوراک نقش مهمی در بالابردن حاشیه سود و جذابیت پروژه دارد و به جذب سرمایه مردمی از بازار سرمایه کمک می‌کند.

در این بین دو پروژه مهر خلیج فارس و سیراف از جمله طرح‌هایی است که بر اساس قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی شامل تنفس خوراک میعانات گازی خواهند شد. به گفته سردار حسین سلامی فرمانده کل سپاه، طرح مهر خلیج فارس به صورت پتروپالایشگاهی در مجاور پالایشگاه بزرگ ستاره خلیج فارس بنا نهاده‌ می‌شود. ظرفیت این واحد 120 هزار بشکه میعانات گازی است و سرمایه احداث آن 470 میلیون یورو است. زمان احداث نیز 2 سال برآورد شده است.

از طرفی دیگر دو طرح ۱۲۰ هزار بشکه و ۶۰ هزار بشکه‌ای پالایشگاه میعانات گازی سیراف نیز توسط شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان و شرکت آدیش جنوبی احداث خواهد شد که در این بین طرح آدیش جنوبی 35 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. در این بین شیوه اجرای این پروژه‌ها و مطالعات امکان‌سنجی طرح‌ها باید به درستی صورت گیرد تا موثر واقع شود. در این راستا برای بررسی ملاحظات فنی طرح‌های مذکور با عماد رفیعی کارشناس نفت و انرژی به گفتگو نشستیم.

مشروح این مصاحبه به شرح زیر است:

*پیشنهاد احداث پروژه مهر خلیج فارس به صورت پالایشگاه

فارس: تاکنون روند اجرای قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا بخش خصوصی از احداث واحدهای پالایشی و پتروپالایشی استقبال کرده است؟

رفیعی: اکنون ۴ پروژه پالایشگاهی یا پتروپالایشگاهی در کشور شروع به کار کرده‌اند که این پروژه‌ها شامل پتروپالایشگاه میعانات گازی سیراف به ظرفیت 120 هزار بشکه‌ است که احداث آن توسط شرکت نفت و گاز پارسیان انجام می‌شود. همچنین پالایشگاه میعانات گازی مهر خلیج فارس به ظرفیت 120 هزار بشکه هم توسط قرارگاه خاتم الانبیا احداث خواهد شد. البته قرارگاه خاتم، پروژه احداث پتروپالایشگاه نفت خام آناهیتا به ظرفیت 150 هزار بشکه‌ را نیز بر عهده گرفته است.

پالایشگاه آدیش جنوبی نیز با ظرفیت ۶۰ هزار بشکه میعانات گازی از مجموعه طرح‌های پالایشی سیراف تاکنون 35 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و تسهیلاتی از صندوق توسعه ملی به این پروژه تخصیص یافته است. به نظرم  باید سران سه قوه نظارت کافی بر روند صحیح و سریع اجرای طرح های پتروپالایشی داشته باشند. تأمین مالی این طرح‌ها با استفاده از جذب سرمایه‌های مردمی از بازار سرمایه و بخش عمومی و خصوصی انجام می‌شود و اقتصاد ما را در برابر تحریم‌های نفتی آمریکا مقاوم می‌کند.

بنده همواره بر ادغام واحدهای پالایشی و پتروشیمی و احداث پتروپالایشگاه‌ها تأکید داشتم، زیرا این واحدها مارجین (حاشیه سود) د&