ایران پایان دوران نفت را باور کند

به گزارش اکوایران، محمد فاضلی، جامعه‌شناس در یک میزگرد با حضور سید فرشاد فاطمی اقتصاددان به ریشه‌های عدم بهره‌وری در اقتصاد ایران پرداخته و فرصت‌های اقتصاد دیجیتال در جهت افزایش بهره‌وری را مورد بحث قرار داده است.

حاضران معتقد بودند که نفت دیگر نقش اساسی دو دهه پیش را در اقتصاد ایران ایفا نمی‌کند و ایران در حال از دست دادن اهمیت استراتژیک خود در دنیا است. آن‌ها ایران را در یک بزنگاه تاریخی می‌بینند که باید رشد اقتصادی را از طریق بهره‌وری به دست آورد و معتقدند در حال حاضر بهره‌وری تنها از طریق اقتصاد دیجیتال به دست می‌آید و ایران نباید این فرصت را از دست بدهد.

فاطمی در این میزگرد به غفلت اقتصاد ایران از موضوع بهره‌وری و عدم تحقق برنامه‌های توسعه‌ای در این حوزه اشاره و اظهار کرد: بهره‌وری به معنای این است که از منابع موجود چقدر ارزش افزوده ایجاد شود؛ اما در اقتصاد ایران این ارزش افزوده از منابع دیگر مانند انرژی ارزان، حمایت‌های دولتی مختلف (مانند پایین نگه داشتن نرخ ارز برای صنایع) اعطای تسهیلات ارزان و کم بهره، در اختیار بودن منابع طبیعی (مانند نفت، خاک و مراتع) و نیروی کار ارزان به دست آمده است. بهره‌وری یعنی هر روز بهتر از دیروز باشید اما می‌بینیم که اقتصاد ایران درگیر این موضوع است که منابع ارزان‌تر به دست آورد.

او با تاکید بر اینکه درآمدهای نفتی کشور کاهش یافته و امکان ارایه منابع و تسهیلات ارزان به جهت فشار به دولت دیگر امکان‌پذیر نیست، تصریح کرد: تنها راه باقی مانده برای ایجاد رشد ۸ درصدی، بهره‌وری است و تحقق این امر منوط به این است که حداقل ۶ درصد از این رشد از ناحیه بهره‌وری حاصل شود.

در ادامه فاضلی نیز در راستای عدم بهره‌وری به ضعف اقتصادی ایران در موضوع فناوری و اقتصاد دیجیتال اشاره می‌کند و معتقد است باید وارد دنیای جدید تکنولوژی و فناوری شد و از آن در جهت توسعه بهره‌وری استفاده شود.

فاطمی در این باره عنوان کرد: اکنون بهره‌وری از فناوری، تکنولوژی و دانش به دست می‌آید، اقتصاد دیجیتال هم برای صنایع فناورانه و هم برای صنایع سنتی مثل صنایع فولاد و پتروشیمی یک فرصت است تا در کنار آن نیروی انسانی نیز با استفاده هوشمند از دیتا بتواند بهره‌وری را افزایش دهد. از ویژگی‌های تکنولوژی این است که اگر به موقع به کار گرفته نشود از دست می‌رود. این یک راه لاجرم است و اگر از ایستگاه جا بمانیم، یک رده بین کشورها عقب می‌مانیم.

فاضلی اقتصاد دیجیتال را به عنوان فرصتی برای نسل انبوه آموزش عالی دیده، بسیار کاربردی می‌داند و از طرفی نسبت به به‌کارگیری به‌موقع آن هشدار می‌دهد و تاکید می‌کند اگر تا پیش از این نیروی کار ارزان بود و مهاجرت برایش راحت نبود، اکنون این نیروی کار به تکنولوژی مسلح شده و مهاجرت برایش بسیار راحت شده است.

این جامعه شناس معتقد است زبان دنیا به زبان اقتصاد دیجیتال تغییر کرده است؛ اقتصاد دیجیتال مشارکت در بازار جهانی را تسهیل کرده و اکنون با استفاده از آن می‌توان نقیصه چند دهه گذشته را جبران کرد؛ اقتصاد دیجیتال به معنای نادیده گرفتن اقتصاد سنتی نیست بلکه یک ابزار توانمندساز برای آن است.

فرشاد فاطمی نیز اقتصاد دیجیتال را یک مسیر انتخابی نمی‌داند بلکه آن را یک تصمیم لاجرم برای رگولاتور و سیاست‌گذار می‌داند که بازیگران اقتصاد سنتی نیز باید آن را درک کرده و از این فرصت استفاده کنند.

فاطمی تصریح کرد: اقتصاد دیجیتال در برخی بخش‌ها در حال شکل گرفتن است اما همچنان گفتمان غالب نیست، باید نسبت به توانایی این تکنولوژی روشنگری کرد و نشان داد که اگر کسب و کارها در مسیر قرار نگیرند ناچار به ترک بازار و واگذاری سهم خود به دیگران خواهند بود؛ در سطح کلان نیز اقتصاد ایران ناچار به ترک بازار جهانی و حذف از نقشه اقتصادی دنیا می‌شود