دریاچه ارومیه مهرماه دوباره خشک می شود؟

فاطمه باباخانی  در دنیای اقتصاد نوشت  حوالی نیمه دهـــه ۷۰ یــعنی سال ۱۳۷۴ دوران طلایی دریاچه ارومیه بود. آن زمان ۳۲میلیارد متر مکعب آب در دریاچه وجود داشت. شاید اگر آن موقع به کسی می‌‌‌گفتید کمتر از سه دهه بعد یعنی در سال ۱۴۰۳ رسیدن به حجم یک میلیارد و ۷۷۰ میلیون متر مکعب آب جزو دستاوردهای دولت باشد و نشان‌دهنده افزایش ۱۷۰میلیون متر مکعبی آب دریاچه نسبت به سال قبل(!‌‌‌‌) آن را گزاره‌‌‌ای اغراق‌‌‌آمیز می‌‌‌دانست که با بدبینی مفرط آمیخته است.

سروش طالبی‌، پژوهشگر حوزه آب می‌‌‌گوید همچنان که آن گزاره بدبینانه نبود، ‌‌‌ خوش‌بینی امروز درباره احیای دریاچه ارومیه هم نابجاست، زیرا تا رسیدن به مهر ماه از دریاچه جز لکه چیزی به جا نخواهد ماند. سال ۱۳۷۷ دریاچه ارومیه ۶هزارکیلومترمربع مساحت داشت، ‌‌‌ دریاچه‌‌‌ای پر آب که ششمین دریاچه شور جهان و اولین آنها در خاورمیانه بود.۲۶سال بعد یعنی در فروردین ۱۴۰۳ دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه وسعت کنونی این دریاچه را ‌هزار و ۵۰۰کیلومترمربع اعلام کرد. به گفته محمدصادق معتمدیان، وسعت دریاچه ارومیه نسبت به زمان مشابه در سال ۱۴۰۲، معادل ۳۵۰کیلومترمربع بیشتر شده است. مقایسه دو عدد ۶هزار کیلومترمربع سال ۱۳۷۷ با ۱۵۰۰کیلومترمربع سال ۱۴۰۳ نشان می‌‌‌دهد که در کمتر از سه دهه، ‌‌‌ سه چهارم از وسعت دریاچه کاسته شده است. دولتی‌‌‌ها می‌‌‌گویند دریاچه احیا شده است. یکی از نمایندگان مجلس هم عنوان کرده که راه ۲۰ساله احیای دریاچه ارومیه در۳سال طی شده است. با این حال سروش طالبی نظر دیگری دارد.

او به «دنیای اقتصاد» می‌‌‌گوید: زمانی که دولتی‌‌‌ها می‌‌‌گویند دریاچه احیا شده به دو مورد اشاره می‌‌‌کنند. اولین آنها این است که امروز بخشی از وسعت دریاچه پر آب شده است. در همین زمینه هم تصاویر و فیلم‌‌‌هایی از بخش پرآب دریاچه مانند بخش پل میان‌‌‌گذر را شاهد گرفته و آنها را نمونه‌‌‌ای از احیا عنوان می‌‌‌کنند. با این حال باید در نظر داشت که در ۲ ماه اردیبهشت و خرداد هر سال چنین وضعیتی را شاهد هستیم که آب بالا می‌‌‌آید و این محدوده به زیر آب می‌‌‌رود. بنابراین امسال اتفاق جدیدی نیفتاده که آن را احیای دریاچه بنامیم. نکته دومی که طالبی به آن اشاره می‌‌‌کند به تراز آب دریاچه مربوط است. در دو، سه سال گذشته این تراز نزولی بود و امسال روند صعودی را طی کرده است.

او می‌‌‌گوید: ممکن است این روند به عنوان موفقیت ارزیابی شود. با این حال گرچه تراز نسبت به سال گذشته بالاتر بوده است، ولی این به معنای برطرف شدن خشکی دریاچه یا تغییر شرایط بنیادین آن نیست. چرا که از میان تمامی سالیان گذشته، امسال پس از پارسال دومین رکورد پایین بودن تراز دریاچه ثبت می‌شود.